دهكده حسابداران نوين اردبيل

بیمه دارای اصولی است که عبارت‌انداز:
1-اصل حسن نیت (حد اعلاي حسن نيت) Good Faith
2-اصل غرامت (خسارت) Indemnity
3-اصل نفع بیمه‌ای (نفع بيمه پذير) Insurable Interest
4-اصل جانشيني (قائم مقام بيمه گذار جهت دريافت خسارت) Subrogation
5-اصل تعدد بيمه اي Multiplicity of Insurance
6-اصل داوري Arbitration
7-اصل علت نزدیک Proximate Cause
8-اصل اتكايي Reinsurance
==البته ممكن است در تقسيم بندي هاي ديگر تعداد اصول يادشده بعضاً كمتر باشد، نظر صاحبنظران مختلف متفاوت است.
==در ذيل به توضيح 8 اصل يادشده مي پردازيم:
1-اصل حسن نیت (حداعلاي حسن نيت): اين اصل از دو جهت قابل توجه است: بيمه گر و بيمه گذار
الف)(رعايت) اصل حسن نيت از سوي بيمه گر:
بر اين اساس، بيمه گر موظف است در صداقت كامل، هرآنچه كه نشانه تعهدات اوست به وضوح بيان كرده و شرايطي را كه مي تواند در پرداخت خسارت موثر باشد به بيمه گذار اعلام و در بيمه نامه عنوان نمايد.
ب)(رعايت) اصل حسن نيت از سوي بيمه گذار:
بر اين اساس، بيمه گذار موظف است كليه اطلاعاتي را كه در مورد بيمه دارد و در تشديد خطر موثر است در صداقت كامل اظهار نمايد، خواه بيمه گر اين اطلاعات را خواسته و يا نخواسته باشد، به نحوي كه بيمه گر با در نظر گرفتن آنها بتواند اهميت خطر مورد پوشش را تشخيص داده و براساس آن، نرخ حق بيمه را محاسبه و نتيجتاً حق بيمه را اعلام نمايد.
2-اصل غرامت (خسارت): طبق اين اصل، بيمه نبايد هرگز بصورت منبع درآمد بيمه گذار تلقي شود؛ به عبارت ساده تر: بيمه گذار نمي بايست از خسارت دريافتي منتفع شود، بلكه مي بايست پرداخت خسارت از سوي بيمه گر، بيمه گذار را به وضعيت قبل از وقوع حادثه برگرداند.
3-اصل نفع بيمه اي (نفع بيمه پذير): طبق اين اصل، فرض بر اين است كه بيمه شده يا ذينفع بيمه نامه علاقه مند است كه خطر بيمه شده بروز نكند؛ درواقع موضوع تعهد بيمه گر، علاقه و نفع بيمه شده كه همان عدم وقوع حادثه است، مي باشد.
4-اصل جانشيني (قائم مقام بيمه گذار جهت دريافت خسارت): بر اساس اين اصل، بيمه گر حق دارد پس از پرداخت خسارت به بيمه گذار، به مقصر حادثه مراجعه نموده و نسبت به احقاق حقوق خود اقدام(قضايي) مناسب انجام دهد.
5-اصل تعدد بيمه اي: اين اصل به اين معناست كه براي يك شيء مي تواند چند قرارداد بيمه اي وجود داشته باشد، از آنجا كه اين اصل مغاير با اصل غرامت (رجوع شود به اصل دوم در بالا) نباشد، مي بايست سه شرط ذيل برقرار باشند:
الف)جمع سرمايه هاي بيمه شده در كل بيمه نامه ها از سرمايه واقعي بيمه نامه بيشتر نباشد؛
ب)ذينفع تمام بيمه نامه ها يكسان نباشد؛
ج)خطرات تحت پوشش در تمام بيمه نامه ها يكسان نباشند.
6-اصل داوري: اين اصل بيان مي دارد كه هرگونه اختلاف بين طرفين قرارداد بيمه (بيمه گر و بيمه گذار) در صورتي كه از طريق حل و فصل دوستانه مرتفع نگرديد، به داوري ارجاع داده مي شود. از مزاياي اين اصل مي توان به تشريفات كم، سرعت در انجام عمليات، بكارگيري متخصصين جهت رفع اختلاف، عدم لطمه به شهرت شركت بيمه اشاره نمود.
7-اصل علت نزديك: براساس اين اصل، بيمه گذار جهت دريافت خسارت مي بايستي ثابت كند كه بين خطري كه بيمه نموده است و حادثه اي كه اتفاق افتاده است رابطه علي و معلولي وجود دارد؛ به عبارت ديگر، خسارت پرداختي مي بايست مربوط به نزديكترين علتي باشد كه در بيمه نامه تحت پوشش قرار گرفته است. براي روشن شدن بهتر مطلب به ذكر 2 مثال مي پردازم:
1)فرض كنيد خانه اي تحت پوشش بيمه آتش سوزي قرار گرفته است، در اثر آتش سوزي ديوارهاي خانه سست مي شوند اما نمي ريزند، فرداي پس از حادثه تندبادي مي وزد و ديوار خانه در اثر آن مي ريزد؛ طبق اين اصل-علت نزديك- ريزش ديوارهاي خانه علت بعيد يا علت دور بيمه آتش سوزي است،لذا بيمه گر تعهدي در مورد جبران خسارت مربوطه نخواهد داشت.
2)بيمه گذاري بيمه آتش سوزي تهيه نموده است؛ در اثر آتش سوزي لوازم موجود در خانه طعمه حريق مي شوند؛ بيمه گذار (طبق ماده 15 ) اقدام به نجات لوازم و قراردادن آنها در بيرون خانه مي نمايد. بيرون خانه باران شديدي در حال باريدن است و به لوازم منزل صدمه مي رساند؛ دو حالت جهت پرداخت خسارت متصور است: الف) بيمه گذار فرصت كافي جهت جابه جايي لوازم و انتقال آنها را به جاي مناسبي نداشته است، پس طبق اين اصل، آتش سوزي علت نزديك بيمه آتش سوزي است؛ ب) بيمه گذار فرصت كافي جهت جابه جايي لوازم و انتقال آنها را به جاي مناسب داشته است، لذا طبق اين اصل، آتش سوزي علت بعيد يا علت دور بيمه آتش سوزي است، پس بيمه گر تعهدي در مورد جبران خسارت نخواهد داشت.
8-اصل اتكائي: طبق اين اصل، بيمه گر، ريسك هاي بيمه شده با سرمايه هاي بالا را نزد ساير شركتهاي بيمه، تقسيم مي نمايد. بيشترين مزيت اين اصل، توزيع خطر و عدم مواجهه بيمه گر با ناتواني مالي هنگام پرداخت خسارت است.
(نوشته شده توسط '''عطا موحد- واحد فني شركت سايه بان امن آرين، نمايندگي 4282 بيمه البرز''')